De afgelopen dagen ontdekten boeren in de Landkreis Leer honderden dode wilde vogels in hun weilanden. Elke dag weer werden kadavers gevonden, met name in de nabij Nederland gelegen gemeenten Bunde en Jemgum. Vermoed wordt dat het vogelgriepvirus de oorzaak is.
De velden in het Duitse Rheiderland – net over de grens – zijn belangrijke rustplaatsen voor honderdduizenden vogels. De meeste dode dieren werden aangetroffen in de buurt van de zeedijken langs de Eems en de Dollard. Bij Bunde en Ditzum zijn zelfs al containers geplaatst, waarin de kadavers kunnen worden achtergelaten.
De Landkreis Leer gaat ervan uit dat het vogelgriepvirus de oorzaak is van de massale vogelsterfte. Momenteel worden nog diverse vogels door het Niedersächsisches Landesamt für Verbraucherschutz und Lebensmittelsicherheit (LAVES) – de evenknie van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit – onderzocht. Eerder werden al 22 dode vogels onderzocht. Bij twaalf van de dieren werd het vogelgriepvirus aangetroffen.
Grote kans op besmetting
Op het land waar de besmette vogels werden gevonden, is volgens de Rheiderlandse boer Hero Schulte de kans aanwezig dat andere vogels ook besmet raken. De uitwerpselen van besmette dieren liggen nog in het gras. Wanneer vogels als de kievit en de wulp in het gras naar voedsel zoeken, kunnen ze daardoor besmet raken met het virus. Waarschijnlijk kwamen op deze manier al een aantal blauwe reigers om het leven. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie WHO kan het vogelgriepvirus in vogeluitwerpselen enkele dagen overleven.
Ook het vee van de boeren loopt gevaar. Het gras op de weilanden wordt namelijk gebruikt als veevoer. Wanneer dode, besmette vogels in het veevoer terechtkomen, kunnen koeien daar in het ergste geval aan overlijden.
De Landkreis Leer houdt de situatie met zorg in de gaten. De Leeraner bestuurders houden er rekening mee dat het gebied waarin dode vogels worden aangetroffen groter zal worden. ‘Bij wilde vogels is de plaats waarop ze dood zijn gevonden en de plaats waar ze besmet zijn geraakt zelden identiek. Dat komt omdat ze op diverse plaatsen rusten en eten. Dat is ook de reden dat het virus zich niet ruimtelijk laat inperken’, zo valt op te maken uit een verklaring van de Landkreis.
Waarschuwing
De Landkreis Leer raadt iedereen aan om de door vogelgriep getroffen gebieden, en dan met name het gebied langs de Eemsdijk, te mijden. ‘Wandel en fiets niet door dit gebied. Dat geldt ook voor de dienstwegen in dat gebied. Vermijd ook het contact met dode dieren.’ Hoewel het onwaarschijnlijk is dat mensen besmet raken met het vogelgriepvirus, is het niet uitgesloten. In 2003 kwam het in Nederland onder mensen tot een uitbraak van het subtype H7N7. 89 mensen raakten destijds besmet. Van hen overleefde een persoon de besmetting niet.
Hoe snel het vogelgriepvirus zich verspreidt, werd in de afgelopen periode ook duidelijk langs de Waddenzeekust in de Duitse deelstaat Schleswig-Holstein. Sinds oktober werden daar 17.000 dode dieren gevonden. Volgens het onderzoeksbureau Friedrich-Loeffler-Institut ging het in deze gevallen om de subtypes H5N8 en H5N5, varianten die ook in Nederland met regelmaat worden aangetroffen.
In de Landkreis Leer is het vogelgriepvirus tot dusver nog niet op pluimveebedrijven aangetroffen. Uit voorzorg geldt sinds enkele weken al wel een ophokplicht voor de pluimveesector. Boeren moeten daarnaast zien te voorkomen dat wilde vogels hun stallen binnendringen.
Ook in Nederland is sinds 23 oktober een ophokplicht in de commerciële pluimveesector van kracht. Sindsdien werd het vogelgriepvirus bij 13 pluimveebedrijven aangetroffen. In onze regio moesten daarom de dieren van bedrijven in Lutjegast, Sint Annaparochie, Buitenpost en Witmarsum worden geruimd. De laatste keer dat het virus bij een pluimveebedrijf in Nederland werd vastgesteld, was op 20 februari in het Noord-Brabantse Sint-Oedenrode.
