De tentoonstelling ‘Rosa – een onzichtbare vrouw’ is met een week verlengd. De expositie is nu nog tot en met 10 oktober in de voormalige Joodse school in Leer te zien. De gelijknamige film over het leven van de Joodse Rosa, die in de oorlog vanuit Duitsland naar Groningen vluchtte, is nu ook op dvd verkrijgbaar.
De film ‘Rosa – een onzichtbare vrouw’ ging vorig jaar op diverse plaatsen in onze regio succesvol in première. Onlangs was de film van regisseur Farschid Ali Zahedi opnieuw op veel plekken te zien. Wie de film nog niet gezien heeft, kan de dvd hier bestellen.
Wie was Rosa Lazarus?
Rosa Lazarus werd in 1893 als kind van Joodse ouders geboren in het Duitse Stapelmoor (Landkreis Leer). Haar levensverhaal geeft een ontroerende inkijk in de periode van vlucht en migratie tijdens de nazitijd die zij op haar onderduikadres in Groningen wist te overleven.
Talrijke Joden uit Noordwest-Duitsland vluchtten – net als Rosa Lazarus – in de jaren ’30 van de vorige eeuw naar Nederland. Daar zochten zij bescherming tegen de vervolging door de nazi’s. Via contacten van haar familie lukte het Rosa, inmiddels woonachtig in Oldenburg, om naar Binne Roorda in Groningen te vluchten. Roorda was actief in het verzet en gaf tussen 1942 en 1945 onderdak aan acht Joodse onderduikers die daardoor de Holocaust overleefden. Hoewel Rosa dankzij deze moedige daad in leven bleef, werd Binne Roorda aan het eind van de oorlog slachtoffer van de naziterreur.
Grensoverschrijdende herdenkingscultuur
‘Het doel van dit project is om het ontroerende verhaal van Rosa Lazarus tot in detail in kaart te brengen en bekend te maken onder een breed publiek. Het levensverhaal van Rosa is representatief voor een hoofdstuk uit de geschiedenis van de regio Oldenburg-Ostfriesland-Groningen dat vooralsnog onderbelicht is gebleven. Dit biedt kansen voor een grensoverschrijdende Europese herdenkingscultuur’, zegt filmmaker Farschid Ali Zahedi.
‘Wij zijn al meer dan 20 jaar actief op het gebied van regionaal film- en mediawerk en mediageschiedenis. In deze periode zijn tal van maatschappelijk relevante onderwerpen met behulp van visuele media aan bod gekomen. Dit leverde een groot aantal documentaires, tentoonstellingen en publicaties op. Een belangrijk onderdeel van ons werk is het in beeld brengen van de plaatselijke geschiedenis van het Nationaalsocialisme’, aldus Zahedi. ‘We hebben de Joodse gemeente Groningen bereid gevonden om met ons samen te werken in dit tweetalige project. Daarnaast werken wij ook veel samen met het team rond de schrijfster Ytje Stevens-Roorda, die onderzoek doet naar het leven van haar grootvader Binne Roorda.’ De coördinatie en leiding van het project ligt bij ‘Werkstattfilm’ uit Oldenburg.
Tentoonstelling tot en met 10 oktober
De tentoonstelling over Rosa Lazarus is nog tot en met 10 oktober te bekijken in de voormalige Joodse school aan de Ubbo-Emmius-Straße 12 in Leer. De expositie is open van donderdag tot en met zondag van 14.00 tot 18.00 uur.
De speelfilm en de tentoonstelling maken deel uit van het Nederlands-Duitse project ‘Joods leven in het grensgebied’, dat in het kader van het INTERREG V A-programma Deutschland-Nederland met EU-middelen uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), van het Niedersächsischen Ministerium für Bundes- und Europaangelegenheiten und Regionalentwicklung en van de provincie Groningen georganiseerd is.
